Mênh mang miền Tây một cõi
NSND Việt Anh tên thật là Nguyễn Văn Liêm, sinh năm 1958 ở TP.HCM. Trong sự nghiệp, ông gây ấn tượng với loạt vai diễn trong Mùi ngò gai, Gia đình phép thuật, Gia đình là số một… Nam nghệ sĩ có khả năng biến hóa từ vai chính diện đến hài hước. Ở tuổi U.70, NSND Việt Anh có cuộc sống giản dị. Chuyện đời tư của nam nghệ sĩ cũng được mọi người quan tâm.Từ chàng trai trường huyện thành giảng viên kinh tế học tại trời Âu
Diễn viên Thúy Diễm hào hứng chia sẻ những khoảnh khắc sum họp bên gia đình. Năm nay, cô thực hiện bộ ảnh ngay tại căn nhà mới cùng với ba mẹ chồng. Ông xã Lương Thế Thành và con trai Bảo Bảo cũng hân hoan trong thời khắc đón năm mới. Tổ ấm viên mãn của nữ diễn viên Trạm cứu hộ trái tim khiến nhiều người ngưỡng mộ.
Biến đổi khí hậu khiến cà phê đắng hơn và đắt đỏ hơn
Sáng 14.3, TAND Q.1 (TP.HCM) xét xử sơ thẩm vụ án "cố ý gây thương tích" đối với bị cáo Quách Minh Nhựt (33 tuổi, ngụ Q.6, TP.HCM). Bị cáo Nhựt là tài xế đánh người trước Bệnh viện Từ Dũ gây bức xúc dư luận hồi tháng 12.2024.Cáo trạng xác định, trưa 14.12.2024, Nhựt lái xe chở mẹ ruột, vợ và con đến Bệnh viện Từ Dũ, P.Phạm Ngũ Lão, Q.1 để khám bệnh.Đến cổng bệnh viện, nam tài xế dừng xe cho người nhà xuống, rồi lái xe đi tìm chỗ gửi. Tuy nhiên, Nhựt nhận cuộc gọi của vợ thông báo về việc bệnh viện không khám, nên người chồng lái xe quay lại để đón. Khi đến trước cổng bệnh viện, Nhựt dừng ô tô để người nhà lên xe. Lúc này, ông T.T.Th chở theo con gái chạy lên nhắc nhở việc Nhựt đỗ xe làm cản trở giao thông. Tài xế bực tức, xuống xe đánh vào mặt, đầu đối phương gây thương tích cho nạn nhân 6%.Tại phiên tòa sáng nay, bị hại có đơn xin xét xử vắng mặt. Theo đại diện Viện KSND (VKS) Q.1, trong quá trình điều tra đã có lời khai của bị hại cùng người liên quan nên việc vắng mặt những người này không ảnh hưởng tới quá trình xét xử.Trả lời câu hỏi của HĐXX, Nhựt thừa nhận hành vi như cáo trạng quy kết, khai thêm do kẹt xe, bị hại có thái độ khó chịu nên bực tức và có hành vi dùng tay đánh liên tiếp vào người ông Th.Bên cạnh đó, Nhựt khai không quen biết, không có mâu thuẫn với bị hại. Tại tòa, bị cáo Quách Minh Nhựt cũng nói lời xin lỗi đến người bị hại. "Sau khi đánh bị hại 9 cái, bị cáo được người nhà can ngăn nên dừng lại. Tuy nhiên, khi bị cáo bỏ đi thì anh Th. cầm mũ bảo hiểm nên bị cáo quật ngã bị hại xuống đường rồi mới lên xe rời đi", Nhựt khai.Hôm sau, khi xem video ghi nhận toàn bộ sự việc đăng trên mạng, Nhựt "nhận thấy hành vi của mình vi phạm pháp luật" nên đã đến Công an Q.1 trình diện.Luận tội, Viện KSND Q.1 nêu, chỉ vì mâu thuẫn nhỏ nhặt khi tham gia giao thông nhưng Nhựt đã đánh ông Th. nên cần xử lý nghiêm. Cạnh đó, đại diện VKS cũng ghi nhận cho bị cáo một số tình tiết giảm nhẹ như thành khẩn khai báo, nhân thân tốt, phạm tội lần đầu. Từ đó, VKS đề nghị bị cáo 1 năm đến 1 năm 6 tháng tù về tội “cố ý gây thương tích”, ghi nhận một phần tự nguyện của bị cáo đối với bồi thường thiệt hại cho bị hại.HĐXX đánh giá hành vi của bị cáo có tính chất côn đồ, gây bức xúc dư luận, do đó cần có bản án nghiêm khắc để răn đe. Cạnh đó, HĐXX cũng ghi nhận một số tình tiết giảm nhẹ cho bị cáo Nhựt như ăn năn hối cải, thành khẩn khai báo, nhân thân tốt, phạm tội lần đầu.TAND Q.1 (TP.HCM) tuyên phạt bị cáo Quách Minh Nhựt (33 tuổi, ngụ Q.6, TP.HCM) 1 năm tù giam. Do người bị hại vắng mặt nên chủ tọa công bố yêu cầu của người bị hại rằng, trong quá trình điều tra, ông Th. yêu cầu bị cáo Nhựt bồi thường gần 250 triệu đồng. Cụ thể, ông Th. yêu cầu bồi thường cho việc cứu chữa, phục hồi sức khỏe 4,6 triệu đồng, thu nhập bị giảm sút là 3,8 triệu đồng và tổn thất tinh thần 234 triệu đồng (tổn thất tinh thần áp dụng cho con gái ông Th. là 117 triệu đồng)."Tại thời điểm vụ án xảy ra, tôi đang chở con đi học, hành vi của bị cáo Nhựt còn xâm phạm trực tiếp đến tinh thần của con gái tôi, khiến cháu vô cùng hoảng loạn, sợ hãi khi chứng kiến toàn bộ sự việc", tòa công bố yêu cầu của người bị hại.Với yêu cầu trên của người bị hại, bị cáo Quách Minh Nhựt trình bày, xin bồi thường chi phí khám chữa bệnh, thu nhập thực tế bị giảm sút và thiệt hại về tinh thần cho ông Th. Những khoản chi phí còn lại (tổn thất tinh thần áp dụng cho con gái ông Th. là 117 triệu đồng - PV), gia đình bị cáo không đủ khả năng để chi trả vì bị cáo là lao động chính trong gia đình.Tại tòa, vợ của bị cáo Nhựt nói có mong muốn bồi thường cho ông Th. ngay sau khi xảy ra vụ việc nhưng không có thông tin liên lạc của ông Th. nên không thể thực hiện được."Xin tha thứ cho chồng con, để chồng con có cơ hội trở về với gia đình, xã hội. Con của con cũng mới chỉ 4 tháng tuổi thôi", vợ bị cáo Nhựt nói trong nước mắt, sau khi đã trình bày lại toàn bộ nội dung vụ việc.Trong quá trình điều tra, ông Th. yêu cầu bị cáo Nhựt bồi thường gần 250 triệu đồng, gồm: bồi thường cho việc cứu chữa, phục hồi sức khỏe 4,6 triệu đồng; thu nhập bị giảm sút 3,8 triệu đồng; tổn thất tinh thần 234 triệu đồng (trong đó số tiền bồi thường tổn thất tinh thần áp dụng cho con gái ông Th. là 117 triệu đồng). Về vấn đề này, HĐXX nhận định căn cứ theo các quy định pháp luật, không có cơ sở buộc bị cáo Nhựt phải bồi thường cho con gái của ông Th. Do đó, chỉ buộc bị cáo Nhựt bồi thường chi phí thiệt hại cho ông Th. hơn 125 triệu đồng.
Tết Nguyên đán là thời điểm đầu của chu kỳ năm mới. Khi căn cứ vào các sử liệu và văn hóa dân gian, chúng ta khó xác định người Việt bắt đầu ăn tết vào dịp lập xuân từ khi nào; tuy nhiên, nhắc về nguồn gốc tết chúng ta lại có nhiều thông tin thú vị.PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ, Giảng viên cao cấp Viện Phát triển năng lực lãnh đạo, Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, người Việt cổ sớm hiểu và xác định Tết Nguyên đán là mở đầu cho một năm nông lịch nhờ vào khả năng nhận thức sự tuần hoàn của thời tiết và sự thích ứng của vụ mùa ngoài đồng. Từ thời cổ đại, khi tổ tiên người Việt nhận thức được sự chuyển giao của thời tiết và chu kỳ thời gian trong năm đã có một số hình thức sơ khai về việc xác lập chu kỳ tuần hoàn và tổ chức đón tết. Khảo cứu về phong tục của người Bách Việt cổ, trong đó có tổ tiên Lạc Việt, cho thấy ngày tết đầu năm trước đây rơi vào đầu tháng 11 âm lịch (ứng với tháng Tý), chứ không phải đầu tháng giêng (tháng Dần). Cụ thể, người Việt xưa không dùng số đếm để gọi ngày, tháng mà dùng Thiên can – Địa chi để gọi tên, chẳng hạn hết tháng Tý thì tới tháng Sửu, rồi đến Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi là hết một năm. Giờ Tý là giờ chuyển giao giữa hai ngày trong đêm, tháng Tý là tháng lạnh nhất trong năm - tháng 11, ứng với thời điểm Đông chí, thời điểm để bắt đầu một chu kỳ đếm mới. Lúc này mùa màng cũng đã kết thúc, người Việt xưa nghỉ ngơi để chờ đến khi thời tiết ấm lên mới tính tới việc gieo cấy mùa sau. Vì vậy, họ đã chọn đầu tháng Tý (tức tháng 11 âm lịch) để ăn tết. Tính từ đầu tháng 11 cho tới đầu tháng 5 năm sau là trọn 6 tháng; do đó, người Việt gọi Tết Đoan ngọ ngày mùng 5.5 âm lịch là Tết nửa năm. "Có giả thuyết cho rằng, tháng 11 ở Việt Nam trời chưa quá lạnh, người Việt cổ có thể tổ chức các hoạt động đón tết. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản… tháng 11 là bắt đầu vào chính đông, quá lạnh không ăn tết được nên họ phải tính toán lựa chọn thời điểm tiết lập xuân để ăn tết, chính vì thế họ xác định tết âm lịch vào tháng Dần (tức tháng giêng, ngay trước hoặc sau tiết lập xuân). Họ xác định tháng Dần là tháng đầu năm, gọi là "Chính nguyệt" (tức tháng chính trong năm). Quá trình này diễn ra rất sớm trong lịch sử, dưới nhãn quan "di phong định tục" . Trong quá trình tiếp xúc văn hóa và hội nhập, người Việt cổ đã dần chuyển đổi tổ chức đón tết từ đầu tháng Tý (tháng 11) sang đầu tháng Dần (tháng giêng) như ngày nay vậy", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ chia sẻ.Trước đây không lâu, một số làng quê ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ - nơi được cho là vùng đất kinh đô xưa của nhà nước Văn Lang xưa của các vị vua Hùng còn lưu lại một số tập tục cổ (như tục ăn đất khoán hun khói, tục làm lễ mở cửa rừng...) gợi về ký ức của ngày tết cổ xưa vào đầu tháng 11 của người Việt cổ. Một số gia đình người Việt gốc Hoa ở Đồng bằng sông Cửu Long vốn có nền tảng Bách Việt cổ cũng tổ chức cúng tết Đông chí bằng chè trôi nước, bánh ngọt và trái cây, coi tết Đông chí là ngưỡng thêm tuổi mới của mọi người. Như đã nói, trên đây là một giả thuyết cần có nhiều khảo cứu hơn nữa để làm rõ hơn vấn đề.Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Thơ, khó có thể biết rõ người Việt xưa ăn tết thế nào nhưng cơ bản tết không thay đổi về ý nghĩa. Tết xưa còn lưu lại trong ký ức người Việt Nam hôm nay chỉ có thể là ký ức tết từ thời bao cấp hay ở giai đoạn đầu của cải cách – mở cửa mà thôi. Phong tục ngày tết xưa về cơ bản thể hiện sinh động các ý nghĩa tạ ơn đất trời, thần linh và tổ tiên, củng cố mối quan hệ vốn có của gia đình - dòng tộc, thực hiện các nghi lễ cổ truyền để chào đón năm mới và truyền dạy văn hóa cho các thế hệ con cháu, củng cố và mở rộng giao tiếp với láng giềng xung quanh, tổng kết – đúc kết kinh nghiệm của năm cũ và gửi gắm mong ước cho năm mới, chuẩn bị tâm thế mới cho năm làm việc tiếp theo. Nhìn chung, dù là tết xưa hay tết nay gì đi nữa thì ngày tết vẫn là dịp để chúng ta nhìn lại những thành quả của năm cũ và rút ra bài học cho năm mới (đối với cá nhân) và củng cố truyền thống gia đình và các mối quan hệ (đối với xã hội). Ông Thơ cho rằng, trước đây, cuộc sống hằng ngày chưa thật đủ đầy nên người ta mong đến tết để được nghỉ ngơi, ăn ngon, mặc đẹp. Vậy nên mới có câu:Cu kêu 3 tiếng cu kêuMong mau tới tết dựng nêu ăn chè.Còn ngày nay, cuộc sống no ấm hơn nên việc ăn mặc không là vấn đề nữa. Thay vào đó, sau một năm làm việc vất vả, dịp tết được nghỉ dài ngày, nhiều người quay về gia đình đoàn tụ và đón tết với gia đình trong khi không ít người muốn được nghỉ ngơi, giải trí, giao tiếp (không muốn các nghi lễ theo họ là "rườm rà"), hoặc đi du lịch..., nên dường như có sự chuyển dịch từ "ăn tết" sang "chơi tết". Dù vậy, dù là "ăn tết", "chơi tết" hay gì đi nữa thì các nghi lễ truyền thống trong dịp tết như cúng ông Táo, cúng tất niên và đ1n ông bà tổ tiên về ăn tết, cúng giao thừa, mừng tuổi ông bà cha mẹ, lì xì trẻ thơ, chúc tết dòng họ, láng giềng, thăm viếng thầy cô cũ thưở thiếu thời, tạ ơn những quý nhân đã giúp đỡ trong đời... vẫn được ưu tiên gìn giữ. Nói cách khác, các ý nghĩa cơ bản của ngày tết vẫn được giữ nguyên trạng qua phong tục và nghi lễ, việc tổ chức "ăn tết" hay "chơi tết" chỉ là hình thức thích ứng của cuộc sống đương đại. Cũng cần nhấn mạnh rằng, các phong tục, nghi lễ quan trọng trong mấy ngày tết chỉ đẹp khi chúng ta không tạo gánh nặng các thành viên gia đình, nhất là phụ nữ (chẳng hạn bắt buộc phải mâm cao cỗ đầy, nấu nướng phải tươm tất nhiều món, gánh nặng con cháu làm ăn xa quay về phải "lễ nghĩa" đầy đủ với cả họ, cả làng...). Tết là dịp sum vầy để củng cố hay xây đắp truyền thống gia đình, chúng ta cần chú ý đến nhu cầu được nghỉ ngơi, chơi tết của phụ nữ trong nhà và những người trẻ vốn đã vất vả ngược xuôi mưu sinh trong suốt năm qua. Theo nhà nghiên cứu văn hóa, dù là ăn tết hay chơi tết chúng ta cũng cần chú ý yếu tố về sự ấm cúng của gia đình, đặc biệt là những người có tuổi, ông bà cao tuổi vì ngày tết là khoảng thời gian thiêng liêng để các bậc cao niên được sống trong không gian thiêng liêng của gia đình, được tương tác, đối thoại và thể hiện lòng tôn kính, kính nhớ với tổ tiên. Đối với nhiều gia đình Việt Nam, bàn thờ tổ tiên những ngày tết phải đầy đủ lễ phẩm và nhang khói, có như vậy họ mới cảm thấy ấm cúng, an lòng. Vậy nên người trẻ mong muốn tổ chức chơi tết (như mời bố mẹ đi du lịch xa nhà chẳng hạn) phải lưu ý việc này."Do đó, nếu người trẻ mong muốn mời ba mẹ rời quê lên thành phố ăn tết hay cùng nhau đi du lịch đó đây mà ba mẹ từ chối thì không nên buồn, bởi ba mẹ và những người lớn trong nhà còn có những nhiệm vụ phải làm để giữ lửa, giữ phong tục, giao tiếp với người tổ tiên đã khuất", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ lưu ý.Thêm vào đó, những ai đang làm bố làm mẹ cần chú ý tạo điều kiện để con trẻ được trải nghiệm không khí tết qua những tập tục cổ truyền như cùng bố mẹ tảo mộ ông bà, bài trí bàn thờ, dán liễn xuân, quây quần bên nồi bánh chưng/bánh tét và sum họp đêm giao thừa, được mặc trang phục đẹp nhất chúc tết ông bà cha mẹ, mừng tuổi dòng họ, láng giềng, khuyến khích các con biết thể hiện lòng biết ơn đối với gia đình, thầy cô, láng giềng. Tất cả những hình ảnh ấy sẽ kết thành ký ức tuổi thơ thật đẹp về ngày tết, sẽ theo các con suốt cuộc đời, và sẽ thôi thúc chúng thực hiện những điều tương tự đối với thế hệ sau nữa khi chúng trưởng thành.
Ngỡ ngàng với vẻ đẹp bộ tranh đinh chỉ của chàng trai xứ Quảng
Theo báo cáo đăng trên chuyên san Astronomy & Astrophysics, siêu trái đất vừa được khám phá có tên HD 20794 d, với khối lượng lớn gấp 6 lần trái đất và nằm trong khu vực gọi nôm na là "vùng sống được".Đây là khu vực cách sao trung tâm ở khoảng cách có thể cho phép nước dạng lỏng xuất hiện trên bề mặt hành tinh, từ đó tạo điều kiện cho sự sống sinh sôi.Tuy nhiên, HD 20794 d di chuyển trên quỹ đạo hình ê líp chứ không phải hình tròn, đồng nghĩa khoảng cách giữa hành tinh với sao trung tâm dao động dựa trên vị trí của quỹ đạo. Vì thế, đến thời điểm này các nhà khoa học gặp khó khăn trong việc xác định liệu có sự sống trên hành tinh hay không.Manh mối về sự tồn tại của siêu trái đất HD 20794 d bắt đầu từ năm 2022, khi tiến sĩ Michael Cretignier của Đại học Oxford’ (Anh) phát hiện một tín hiệu trong lúc kiểm tra dữ liệu được lưu trữ của Đài Thiên văn La Silla ở Chile.Dựa trên thông tin này, một đội ngũ các nhà nghiên cứu quốc tế vào cuộc. Họ phân tích dữ liệu thu thập được từ 2 thập niên quan sát trước khi xác nhận sự tồn tại của hành tinh trên.“Điều hào hứng là việc hành tinh ở gần trái đất (20 năm ánh sáng) mang đến hy vọng cho các sứ mệnh không gian tương lai trong việc chụp được hình ảnh chi tiết hơn về siêu trái đất này", theo tiến sĩ Cretignier.Các nhà nghiên cứu gọi HD 20794 d là trường hợp nghiên cứu thí điểm vô giá cho các dự án tìm kiếm dấu hiệu của sự sống ngoài hệ mặt trời."Với vị trí của nó nằm trong vùng sống được và gần trái đất, hành tinh có thể đóng vai trò quan trọng trong các sứ mệnh tương lai nhằm xác định các đặc điểm khí quyển của những hành tinh ngoài trái đất để tìm kiếm các dấu hiệu sinh học cho thấy tiềm năng có sự sống", theo nhà nghiên cứu.
